1979 - 2019: 40 Years Writing

 I firmly believe that literature  can exist only if it is precisely an open proposal to investigate the truth.

 

 And I’d like to add: and to search for beauty.

 

Άδεια Creative Commons
Αυτό το εργασία χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά προέλευσης 3.0 Ελλάδα .

Current Location :: Homepage » Books for Children » The Iron Shoes - Tales

Books for Children - The Iron Shoes - Tales

Title: The Iron Shoes - Tales
ISBN: 960-16-1609-8
Publisher:
Year: 2005
Pages: 127

Once upon a time they used to say that if someone really loved, or really wanted something, or really believed in an idea, then this person would be even willing to wear out a pair of iron shoes in order to make real this love, thing or idea.

.: Κριτικές Βιβλίου :.
1. 1
2. 1

Σκέψεις ενός σύγχρονου συγγραφέα μπροστά σε ένα λαϊκό παραμύθι

 

 

Το λαϊκό παραμύθι υπήρξε ένα όργανο έκφρασης των συναισθημάτων και των απόψεων των απλών καθημερινών ανθρώπων.

Μέσα από τα διάφορα λαϊκά παραμύθια, ο σημερινός αναγνώστης τους μπορεί να ανακαλύψει τις κρατούσες απόψεις μιας εποχής και ενός τόπου γύρω από θέματα που είχανε να κάνουν με τις οικογενειακές  σχέσεις, τον έρωτα, τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, το θρησκευτικό συναίσθημα κλπ

Πέρα, λοιπόν, από το πλούσιο λαϊκό λόγο, τα παραμύθια (δημιουργήματα ανώνυμων δημιουργών) προσφέρουν ουσιαστικό πλησίασμα του σύγχρονου αναγνώστη τους με την παράδοση, τα ήθη και τα έθιμα.

Και γι αυτό, λοιπόν, το λόγο αξίζει τα σημερινά παιδιά να έρχονται σε επαφή με τα παλιά λαϊκά παραμύθια. Είναι ένας από τους τρόπους που βοηθούν να κρατηθεί ζωντανή η συνείδηση του έθνους και η αξία της συνέχειας της παράδοσης.

Στο βιβλίο μου <<Τα Σιδερένια Παπούτσια>> επέλεξα πέντε λαϊκά παραμύθια από διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Όλα τους έχουν ως ήρωές τους παλικάρια και κοπέλες που για την αγάπη τους, τα όνειρά τους, τις ιδέες τους τόλμησαν να οδηγήσουν τις δυνατότητες της φύσης τους μέχρι τα όριά τους.

Διατήρησα ακέραιη τη δομή των πρωτοτύπων και η βασική μου επέμβαση ήταν σε γλωσσικό επίπεδο. Κι αυτό για να μπορέσει το σημερινό παιδί να πλησιάσει τις παραδόσεις που κρύβονται μέσα στα παραμύθια δίχως το εμπόδιο της γλώσσας, η οποία (καλώς ή κακώς) έχει διαφοροποιηθεί.

Σε κάποια σημεία οι γλωσσικές επεμβάσεις μου δεν είχαν μόνο  ως στόχο τους να κάνουν περισσότερο κατανοητή την αφηγούμενη ιστορία, αλλά και να διαφοροποιήσουν κάποια κοινωνικά ή ψυχολογικά δεδομένα τα οποία ή έχουν εξαφανιστεί ή δεν έχει και τόσο νόημα να υπάρχουν σε ένα βιβλίο που απευθύνεται κυρίως σε παιδιά.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να θυμηθούμε πως τα λαϊκά παραμύθια είχαν ένα πολλαπλής ηλικιακής κατανομής ακροατήριο. Το φαινόμενο αυτό έχει σήμερα σχεδόν εξαφανιστεί, καθώς το παραμύθι έχει υποστεί ένα βίαιο περιορισμό του στο χώρο της παιδικής και  μόνο λογοτεχνίας.

Ανάμεσα στα πέντε παραμύθια της συλλογής ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το τελευταίο - <<Τα δυο παλικάρια>>.

Προέρχεται από την Αστυπάλαια και το βρήκα στη συλλογή  του Jean Pio  <<Νεοελληνικά Παραμύθια -  Contes populaires grecs>> Andr. – Fred. Host & Fils, Editeurs, Libraires de l’  Universite et de l’ Academie Royale Danoise des Sciences, Copenhague, 1879.

Όταν αποφάσισα, για τους λόγους που πιο πάνω εξέθεσα, να βοηθήσω κι εγώ από τη μεριά μου τα σημερινά ελληνόπουλα να γνωρίσουν την παράδοση του τόπου τους μέσα από τα λαϊκά παραμύθια, στάθηκα πολλές φορές στο συγκεκριμένο τόμο.

Εκεί, λοιπόν, πρωτοδιάβασα το παραμύθι από την Αστυπάλαια που είχε τον τίτλο <<Το χρουσό άλογο>> (τίτλο που αποφάσισα κάποια στιγμή να αλλάξω μιας και μέσα στη δικιά μου συλλογή με διασκευασμένα  λαϊκά παραμύθια είχε και ένα άλλο με τον τίτλο <<Το χρυσό κλαρί>>)

Τα παραμύθι αυτό είχε πολύ πλούσια πλοκή (κι έτσι μπορεί να κρατήσει το ενδιαφέρον των παιδιών) και δυο παλικάρια ως ήρωες. Ένα βασιλόπουλο κι ένα παπαδόπουλο. Με άλλα λόγια τα δυο κεντρικά πρόσωπα εκπροσωπούν δυο βασικές κοινωνικές τάξεις.

Μέσα από τα διάφορα γεγονότα σκιαγραφούνται οι χαρακτήρες των δυο κεντρικών προσώπων και πίσω από αυτές γίνεται μια συγκεκριμένη τοποθέτηση της λαϊκής γνώμης. Το βασιλόπουλο (εκπρόσωπος της τάξης των ευγενών) σαφώς και υστερεί σε χαρίσματα από το παπαδόπουλο (εκπρόσωπο της  μέσης τάξης).

Ένα άλλο (από τα έτσι κι αλλιώς πολλά) ενδιαφέρον στοιχείο ήταν εκείνο που είχε να κάνει με την ηθική στάση των δυο αυτών παλικαριών – εκπροσώπων κοινωνικών ομάδων.

Προς το τέλος, όταν το παπαδόπουλο έχει θυσιαστεί προς χάριν του βασιλόπουλου, αλλά και εξαιτίας της μειωμένης εμπιστοσύνης που ο γαλαζοαίματος φίλος του του δείχνει, το τελευταίο (το βασιλόπουλο, δηλαδή) δεν αποφασίζει να διακινδυνέψει τίποτε για να το σώσει με τη σειρά του.

Αλλά η θεία δίκη (έτσι όπως τουλάχιστον την  εισπράττει το κοινό λαϊκό αίσθημα) θέτει ένα τραγικό, μέσα στο απόλυτό του, όρο. Το βασιλόπουλο οφείλει να θυσιάσει το παιδί του για να επανέλθει ο φίλος στη ζωή. Το λαϊκό αίσθημα απαιτεί ισομεγέθη θυσία.

Όταν τελικά αυτή θα υλοποιηθεί, τότε το λαϊκό αίσθημα και πάλι φέρνει την ηθική τάξη επί σκηνής. Το παπαδόπουλο θα κινδυνέψει για μια ακόμα φορά για να σώσει το αθώο παιδί του ένοχου πατέρα.

 Μου άρεσε πάρα πολύ αυτό το στοιχείο. Το θεωρώ ως μια διαχρονική αξία και θέλησα να την αφήσω να υπάρχει και στο διασκευασμένο κείμενό μου.

Στο ίδιο επεισόδιο (έτσι όπως αναφέρεται στο πρωτότυπο κείμενο) , πέρα από το στοιχείο της δίκαιης κατανομής ευθυνών, υπάρχει και η θέση της ερωτικά καταπιεσμένης γυναίκας. Η βασιλοπούλα σαφώς θα προτιμούσε να είχε ως άντρα της το παπαδόπουλο από το βασιλόπουλο, αλλά η κοινωνική της θέση δεν της το είχε επιτρέψει. Με μια θαυμαστή οικονομία αφήγησης, ο ανώνυμος παραμυθάς βάζει στα χείλια της εκείνες τις λέξεις που σαφώς υπονοούν κάτι τέτοιο την ώρα που αποφασίζει η ίδια να κάνει τη θυσία. Είναι μια σκηνή που εμένα προσωπικά μου έφερε στο νου την τραγωδία της Μήδειας, σε μια ελεύθερη παραλλαγή της.

Αλλά αποφάσισα πως αυτή τη διάσταση θα μπορούσα να την χαμηλώσω, έτσι ώστε η δικιά μου αφήγηση του συγκεκριμένου επεισοδίου    να τονίσει κυρίως το ηθικό και μόνο στοιχείο και να περιορίσει, αν όχι και να εξαφανίσει το ερωτικό.

Συγγραφικά είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δω το πως θα μπορούσα κάτι τέτοιο να το επιτύχω με διαφοροποιήσεις μόνο λέξεων και εκφράσεων.

Τελικά από αυτό παραμύθι πολλά συμπεράσματα μπορεί να βγούνε σε σχέση με το πως ο λαός βλέπει τους ηγέτες του και τους εκφραστές του, αλλά και πως ακόμα οραματίζεται τα όρια της δικιάς του επανάστασης και ισότητας  (Το παπαδόπουλο τελικά παντρεύεται τη κόρη της μάγισσα; που ήταν η πιο όμορφη στον κόσμο μετά την βασιλοπούλα).

Η συλλογή παραμυθιών  <<Τα Σιδερένια Παπούτσια>> -όπως και πολλές άλλες παρόμοιες συλλογές διασκευασμένων λαϊκών μας παραμυθιών- αποτελεί μια ενδιαφέρουσα αφορμή να βοηθηθούν τα παιδιά να γνωρίσουν ένα μέρος αυτού που ονομάζουμε λαϊκή μας παράδοση και που τόσο πολύ το έχουμε ως έθνος ανάγκη αυτή την εποχή όπου οι λαοί πλησιάζουν ο ένας τον άλλο και θα πρέπει να μη χάνουν τα στοιχεία της ταυτότητάς τους.

.: Βραβεία Βιβλίου :.
Δεν υπάρχουν Βραβεία για αυτό το Βιβλίο
©2024 www.kontoleon.gr All rights Reserved - Created by interneti.gr